Polityka jakości to najważniejszy dokument w systemie zarządzania jakością każdej organizacji. Organizacje certyfikujące swoje systemy zarządzania jakością na zgodność z wymaganiami ISO 9001 i IATF 16949 powinny traktować ją jako dokument wyjściowy do ustalania wszelkich mechanizmów systemowych funkcjonujących w organizacji. Niezależnie od branży czy wielkości firmy, właściwie sformułowana polityka jakości stanowi fundament skutecznego działania i osiągania celów biznesowych. W niniejszym artykule przyjrzymy się głębiej istocie polityki jakości oraz jak ją właściwie sformułować, aby przynosiła pożądane rezultaty.
Czym jest polityka jakości?
W zrozumieniu tego pojęcia pomoże nam norma terminologiczna ISO 9000. Definiuje ona w punkcie 3.5.8 politykę jako:
„zamierzenia i ukierunkowanie organizacji formalnie wyrażone przez najwyższe kierownictwo”.
Natomiast w punkcie 3.5.9 odnosi się już do polityki jakości:
„polityka jakości – polityka dotycząca jakości”.
Akurat ta druga definicja nie powinna zaskakiwać, ale zauważmy także Uwagę 1:
„ Zazwyczaj polityka jakości jest spójna z ogólną polityką organizacji, może być zgodna z wizją i misją organizacji oraz tworzy ramy dla ustalenia celów jakościowych”.
A zatem polityka jakości to zbiór zasad, wartości i celów związanych z jakością wyrobów lub usług, które organizacja przyjmuje i publicznie deklaruje. Jest to swojego rodzaju wytyczna, która określa kierunek, cele oraz zobowiązania w zakresie jakości. Dobrze sformułowana polityka powinna być zrozumiała dla wszystkich pracowników i stanowić odniesienie w podejmowaniu decyzji związanych z jakością.
Polityka jakości – wymagania w ISO 9001:2015
Wymagania dla polityki jakości znajdziemy w normie ISO 9001:2015 w rozdziale piątym dedykowanym „Przywództwie”.
ISO 9001:2015 p.5.2.1: Ustanowienie polityki jakości
Najwyższe kierownictwo powinno ustanowić, wdrożyć i utrzymywać politykę jakości, która:
- jest odpowiednia do celu istnienia i do kontekstu organizacji oraz wspiera jej strategiczny kierunek,
- tworzy ramy do ustanowienia celów jakościowych,
- zawiera zobowiązanie do spełnienia mających zastosowanie wymagań,
- zawiera zobowiązanie do ciągłego doskonalenia systemu zarządzania jakością.
ISO 9001:2015 p.5.2.2 Komunikowanie polityki jakości
Polityka Jakości powinna być:
- dostępna i utrzymywana jako udokumentowana informacja,
- zakomunikowana, rozumiana i stosowana w organizacji,
- dostępna dla stron zainteresowanych, jeśli jest to właściwe.
Tworząc skuteczną i zgodną z wymaganiami politykę jakości, należy odnieść się do powyższych punktów normy ISO 9001. Polityka jakości przede wszystkim powinna być spójna z wizją kierownictwa organizacji – tak jak w punkcie 5.2.1.a). Dlatego nie powinno nas teraz dziwić, dlaczego o polityce jest mowa w rozdziale dedykowanym przywództwie.
Elementy skutecznej polityki jakości
- Zgodność z misją i wartościami firmy: Polityka powinna być spójna z misją oraz wartościami organizacji. Niezależnie od tego, czy firma kładzie nacisk na innowacje, obsługę klienta czy zrównoważony rozwój, polityka powinna odzwierciedlać te priorytety.
- Zorientowanie na klienta: Skuteczna polityka powinna być skoncentrowana na potrzebach i oczekiwaniach klientów. Jakość produktów czy usług powinna być definiowana przez to, co klient uznaje za wartościowe.
- Zapewnienie zaangażowania pracowników: Polityka jakości powinna zachęcać pracowników do zaangażowania się w realizację celów jakościowych. Właściwe formułowanie celów i wartości, które pracownicy mogą przyjąć jako swoje, zwiększa motywację i zaangażowanie w procesy poprawy jakości.
- Ciągłe doskonalenie: Polityka jakości powinna promować kulturę ciągłego doskonalenia. Stałe dążenie do poprawy procesów, eliminacji błędów oraz zwiększania efektywności powinno być integralną częścią podejścia firmy do jakości.
- Zgodność z normami i przepisami: Polityka powinna być zgodna z obowiązującymi normami branżowymi oraz przepisami prawnymi. Zapewnia to nie tylko bezpieczeństwo i legalność działań, ale także buduje zaufanie klientów i partnerów biznesowych.
Jak napisać skuteczną politykę jakości?
- Określ cel: Zanim przystąpisz do pisania polityki jakości, określ jasno cele, jakie chcesz osiągnąć poprzez nią.
- Zaangażuj pracowników: Włącz pracowników z różnych działów do procesu tworzenia polityki jakości. Ich wiedza i doświadczenie mogą przynieść cenne spostrzeżenia.
- Sformułuj jasno i zrozumiale: Polityka powinna być prosta i zrozumiała dla wszystkich pracowników. Unikaj zbytniego skomplikowania i nadmiernego biurokratyzmu.
- Bądź konkretny: Wskazuj konkretne cele i działania, które mają zostać podjęte w ramach polityki jakości. Im bardziej konkretne założenia, tym łatwiej będzie monitorować postępy i osiągać cele.
- Regularnie aktualizuj: Polityka jakości powinna być regularnie aktualizowana, aby odpowiadać zmieniającym się warunkom rynkowym oraz potrzebom klientów i organizacji.
Podsumowanie
Polityka jakości stanowi fundament skutecznego zarządzania jakością w każdej organizacji. Poprawnie sformułowana i wdrożona może przyczynić się do zwiększenia satysfakcji klientów, poprawy efektywności operacyjnej oraz budowy silnej pozycji rynkowej firmy. Dlatego też warto poświęcić czas i uwagę na jej właściwe sformułowanie oraz wdrożenie.
Chcesz poznać wszystkie wymagania dla SZJ?
Zapraszamy na szkolenie ISO 9001 oraz IATF 16949 organizowane przez Qualitywise, gdzie w szczegółach poznasz wszystkie wymagania dla systemu zarządzania jakością. Zapytaj o najbliższy termin.
Jeśli artykuł Cię zainteresował, zapisz się do newslettera!
Dziękuję za Twoją obecność.
PS. Jeśli mogę Ci jakoś pomóc w kwestiach zarządzania jakością, zapraszam do kontaktu. Możesz też dołączyć do mojej grupy na Facebooku: ISO 9001 & IATF 16949 QualityWise Group.
Dla osób chcących dowiedzieć się więcej:
IATF 16949:2016, Wymagania wobec systemów zarządzania jakością w produkcji seryjnej oraz produkcji części zamiennych w przemyśle motoryzacyjnym, wydanie 1, 2016
PN-EN ISO 9000:2016, Systemy zarządzania jakością. Podstawy i terminologia, Polski Komitet Normalizacyjny, Warszawa 2016
PN-EN ISO 9001:2016, Systemy zarządzania jakością. Wymagania, Polski Komitet Normalizacyjny, Warszawa 2016
Wszystkie treści zawarte na stronie qualitywise.pl są prywatną interpretacją ogólnie dostępnych informacji. Jakakolwiek zbieżność opisanych sytuacji z osobami, organizacjami, firmami jest przypadkowa. Treści przedstawione na stronie qualitywise.pl nie prezentują poglądów jakichkolwiek firm czy też instytucji.
